دوره آموزشی دما و گرما فیزیک دهم تجربی

در فصل چهارم فیزیک دهم در مورد مباحث دما ، رسانش ، انتقال گرما و … صحبت شده ، اولین موضوعی که باید تو این فصل یاد بگیرید تعریف از دما هست ، یک تعریف خیلی ساده از دما به این صورت هست که دما معیاری از سردی و گرمی اجسام است. دما در یکای SI بر حسب کلوین تعریف می شود اما واحدهای دیگه ای هم این وسط تعریف شده که فرمول های اونهارو میتونید در خط زیر بخونید.

انبساط خطی ( طولی ) ، سطحی ، حجمی :

تعریف انبساط خطی : اگه به یک میله فلزی به طول اولیه L_۱ حرارت بدهیم در اثر این افزایش حرارت میله به اندازه  ΔL افزایش طول پیدا می کنه ، بسته به نوع جنس میله مقدار این افزایش طول متفاوت خواهد بود رابطه ی افزایش یا کاهش طول برای میله ها به صورت زیر است.

ΔL = L_۱ α Δθ

تعریف انبسط سطحی و حجمی : مشابه تعریف انبساط خطی ، برای ورقه های فلزی انبساط سطحی و برای اجسام سه بعدی مثل معکب مربع ، استوانه و … انبساط حجمی تعریف می شود. فرمول های انبساط سطحی و انبساط حجمی مشابه انبساط خطی بوده و به فرم زیر است. برای نمایش انبساط سطحی از پارامتر A و برای نشان دادن انبساط حجمی از V استفاده می کنیم.

ΔA = A_۱ (۲α) Δθ
ΔV = V_۱ (۳α) Δθ

فرمول های گرما در اثر تغییر دما :

اگه در اثر حرارت دادن به یک جسم دمای اون افزایش یا کاهش پیدا کنه در این صورت فرمول گرما به صورت زیر در میاد.

حالا اگه در اثر حرارت دادن به یک جسم دمای اون ثابت بمونه ( مثل ذوب شدن یخ یا بخار شدن آب که تو این حالت ها دما تغییر نمیکنه بلکه به جای افزایش دما حالت های ماده تغییر می کنه ) در این صورت فرمول گرما به صورت زیر در میاد.

قوانین گازهای آرمانی (کامل) :

( این قوانین برای کنکور ۱۴۰۰ رشته تجربی مطرح خواهد شد و بعد از اون از کتاب درسی حذف شده است. دانش آموزان رشته ریاضی-فیزیک باید این قانون را بخوانند و در کتاب ریاضی این مطلب حذف نشده است )

به گازی کامل گفته میشه که مولکول های آنها به حدی از هم دورند که بر هم تأثیر چندانی نمی گذارند، یعنی اندازهٔ کافی رقیق باشند و یا چگالی آنها به حدّ کافی کم باشه ، در این صورت فرمول زیر برای اون گازها برقراره.

تو رابطه بالا منظور از P فشار گاز ، منظور از V حجم گاز ، منظور از n تعداد مول های گاز ، منظور از R ثابت جهانی و مقدار ثابتی هست ( حدودا ۸.۳ هست که تو اکثر سوالات این مقدار رو ۸ می گیرن ) و منظور از T دمای مطلق گاز بر حسب کلوین هست ، برای اینکه رابطه بالا بخوبی توی ذهنتون بمونه میتونین اینشکلی رمز بزارین ( پی وی نرو توش !!! ).

در مورد این فصل نکات خیلی بیشتری میشه مطرح کرد که تو این دوره آموزشی می تونید مشاهده کنید.